โดย อาจารย์ กามล แสงวงศ์ และ Pallas
ธันวาคม 2554

 
สัญลักษณ์บนไพ่ชุด Celestial Tarot

          ราศีธนู ดาวพฤหัส ธาตุไฟ ตัวอักษรฮิบรู SAMEKH

ความหมายจากไพ่ชุด Celestial Tarot

          ราศีธนูเป็นราศีที่ต่อเนื่องมาจากราศีพิจิกอันหมายถึงการเกิดใหม่ ในตอนนี้คือการเกิดทางจิตวิญญาณ แสดงถึงค่านิยมทางจิตวิญญาณ คุณธรรม จริยธรรม ความยุติธรรม และการควบคุมตนเอง ชาวกรีกกำหนดให้โครตัส (Crotus) ผู้ประดิษฐ์ธนู เชื่อมโยงกับราศีธนู ด้วยคันธนูและลูกศรในมือที่เชี่ยวชาญของเทพีอาร์เตมิส (Artemis) เทพีแห่งการล่าสัตว์และยิงธนู เธอจึงเป็นตัวแทนที่สมบูรณ์แบบของสัญลักษณ์นี้ สัญลักษณ์ของไพ่ใบนี้คือการต่อสู้ระหว่างสัญชาตญาณกับแรงผลักดันของปัญญาขั้นสูงและจริยธรรม นั่นทำให้ไพ่เทมเพอร์แรนซ์บ่งบอกถึงความพอประมาณและการสร้างสมดุล การหาทางสายกลาง และการวินิจฉัยระหว่างความถูกผิด ไพ่ชี้ให้เห็นถึงสถานะของการปลุกตื่นและการเรียนรู้ทางจิตวิญญาณ โดยที่จำเป็นต้องสร้างสมดุลให้เกิดขึ้นเนื่องจากสถานการณ์ตอนนี้มีพลังของความขัดแย้งเกิดขึ้นในทิศทางตรงกันข้าม

ข้อมูลทางดาราศาสตร์

          ในจักรราศีนิรายนะ ราศีธนู หมายถึง กลุ่มดาวคนยิงธนู (Sagittarius) หรือบางทีเรียกว่า กลุ่มดาวธนู (Archer) เป็นกลุ่มดาวกลุ่มหนึ่ง เป็นกลุ่มดาวจักรราศีทางใต้สุด เป็นหนึ่งใน 48 กลุ่มดาวโบราณของทอเลมี ใจกลางดาราจักรทางช้างเผือก (Galactic Center) อยู่เบื้องหลังเมฆดาวในกลุ่มดาวนี้ เป็นกลุ่มดาวขนาดใหญ่ มีดาวฤกษ์สว่างมากหลายดวง ดาวฤกษ์ 14 ดวงสว่างกว่าโชติมาตร 4 มีกระจุกดาวและเนบิวลาเรืองแสงเป็นจำนวนมาก มีวัตถุ M (Messier Catalogue) 15 แห่ง เช่น เนบิวลาทะเลสาบ เนบิวลาสามแฉก เนบิวลาโอเมกา และกระจุกดาวทรงกลมสว่างที่สุดอันดับ 3 ในท้องฟ้านั่นคือ M22

          กลุ่มดาวคนยิงธนูตั้งอยู่ระหว่างกลุ่มดาวโอฟิยูคัส (Ophiuchus) ที่เรียกกันอีกอย่างว่า กลุ่มดาวคนแบกงู (Serpent Bearer) ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตก เป็นกลุ่มดาวที่ไม่นับเป็นกลุ่มดาวจักรราศี และกลุ่มดาวมกร (Capriconus) หรือที่เรียกกันอีกอย่างว่า กลุ่มดาวแพะทะเล (Sea Goat) ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออก 

          จินตนาการของนักปราชญ์โบราณ มองเห็นกลุ่มดาวคนยิงธนู เป็นรูป เซนทอร์ (Centaur) อมนุษย์ครึ่งคนครึ่งม้ากำลังน้าวคันธนู โดยหันปลายธนูไปทางกลุ่มดาวคนแบกงู อย่างไรก็ตาม ดาวที่สุกสว่างในกลุ่มดาวนี้เรียงกันมองเห็นคล้ายกาน้ำชา เราจึงมักเห็นเป็นรูปกาน้ำชาที่มีพวยกาหันไปยังกลุ่มดาวคนแบกงูมากกว่ารูปเซนทอร์ เราสามารถมองเห็นกลุ่มดาวนี้ได้ชัดเจนที่สุด ในเวลา 21:00 น. ของเดือนสิงหาคมทุกปี

          ดวงอาทิตย์โคจรผ่านกลุ่มดาวราศีธนูนี้ประมาณวันที่ 18 ธันวาคม ถึง 21 มกราคม ของทุกปี แต่หากพิจารณาในมุมมองของโหราศาสตร์แบบนิรายนะ (Sidereal Zodiac) ดวงอาทิตย์โคจรเข้าราศีธนูประมาณ 16 ธันวาคม ถึง 14 มกราคมของทุกปี และหากพิจารณาจากจักรราศีแบบสายนะ (Tropical Zodiac) ดวงอาทิตย์โคจรเข้าราศีธนูราววันที่ 22 พฤศจิกายน ถึง 21 ธันวาคมของทุกปี

ราศีธนูในตำนานเทพปกรณัม

          คนสำคัญของตำนานราศีธนูนี้คือเซนทอร์ที่มีนามว่า ไครอน ก่อนอื่นต้องขออธิบายเกี่ยวกับเผ่าพันธุ์ของเซนทอร์กันก่อน เซนทอร์เป็นอมนุษย์ที่ท่อนบนเป็นบุรุษร่างกำยำ และท่อนล่างตั้งแต่เอวลงไปเป็นม้าหนุ่มที่มีกล้ามเป็นมัดๆ ซึ่งเชื่อกันว่ามักจะไปชุมนุมกันอยู่แถบภูเขาอาคาเดีย ของเมืองเทสสาลีแถวตอนเหนือของประเทศกรีซโบราณ

          เซนทอร์มีสองตระกูล โดยตระกูลหนึ่งเกิดจากอิคซอนกับเนฟิลี กลุ่มนี้เป็นพวกมีพละกำลังมาก กักขฬะ โมโหร้าย ชอบการทะเลาะเบาะแว้ง ชอบดื่มไวน์แล้วหาเรื่องทะเลาะวิวาท ชอบฉุดสตรี นับว่าเป็นอันธพาลตัวร้ายของสวรรค์ที่ขึ้นชื่อเลยทีเดียว  ส่วนอีกตระกูลเกิดจากโครนัสกับนางอัปสรสวรรค์ผู้เลอโฉมนามฟิลีร่า ได้ให้กำเนิดไครอน ซึ่งถูกเลี้ยงดูและอบรมสั่งสอนโดยอพอลโลสุริยเทพกับไดอาน่าจันทราเทพและบรรดาสัตว์ป่าทั้งหลาย

          ไครอนเป็นเซนทอร์แสนดี สุขุม รอบคอบเฉลียวฉลาดและรักเด็ก มีนิสัยคงแก่เรียน ชำนาญในสรรพศาสตร์ ไม่ว่าจะเป็นกีฬา ดนตรี ดาราศาสตร์เภสัชศาสตร์ การรักษาพยาบาล หรือการต่อสู้ โดยเฉพาะธนู จนทำให้ชาวกรีกโบราญยกย่องเป็นมหาคุรุบรมครูผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดในอาณาจักรกรีก มีชื่อเสียงโด่งดังจนบรรดากษัตริย์แว่นแค้วนต่างๆและเหล่าเทพ ต้องส่งพระโอรสของตนมาเรียนกับไครอนผู้นี้ตั้งแต่เยาว์วัย เพื่อที่จะได้เติบโตขึ้นมาเป็นวีรบุรุษอย่างแท้จริง 

          บรรดาลูกศิษย์ผู้โด่งดังของไครอนในเทพนิยายกรีก ก็มี เฮอร์คิวลิสจอมพลัง ,อคิลลิสแห่งตำนานเมืองทรอย ,เจสันแห่งตำนานขนแกะทองคำกับพีลูสคู่หู และอีเนียสเจ้าชายแห่งเมืองทรอยเป็นต้น

          และด้วยภูมิปัญญาอันกว้างไกลนี่กระมังที่ทำให้ปวงปราชญ์ชาวกรีกยกให้ไครอนเป็นตัวแทนของราศีธนูอันเป็นราศีแห่งปัญญาญาน

          มีหลายตำนานที่พูดถึงการตายของไครอนที่แตกต่างกัน โดยความแตกต่างคือความแตกต่างของต้นเหตุแห่งปัญหา ที่เป็นอย่างนั้นอาจจะเป็นเพราะสมัยนั้นยังไม่มีการแจ้งความลงบันทึกประจำวัน  บ้างก็ว่าต้นหตุมาจากเหล่าเซนทอร์อันธพาลขี้เหล้าที่กรูเข้ามาแย่งไวน์ของเฮอร์คิวลิส บ้างก็ว่าเกิดจากเฮอร์คิวลิสเห็นเหล่าเซนทอร์กำลังเกี้ยวสาวในช่วงผสมพันธ์ แต่รุนแรงตามแบบฉบับกักขฬะของเซนทอร์ แล้วเข้าใจผิดว่าเซนทอร์กำลังทำร้ายสตรีเพศผู้อ่อนแอจึงเข้าไปปกป้อง จนเกิดการปะทะกันอย่างชุลมุนวุ่นวาย  จากสองเหตุผลนี้คิดว่าเหตุผลแรกน่าจะมาจากพวกของเฮอร์คิวลิสให้การกับตำรวจ แต่เหตุผลที่สองน่าจะมาจากเหล่าเซนทอร์ให้การกับตำรวจมากกว่า เหล่าเซนทอร์พวกมากกว่าก็เข้ารุมตามนิสัยอันธพาล จนทำให้เฮอร์คิวลิสและเพื่อนต้องใช้ลูกศรที่อาบไว้เลือดพิษของไฮดรา 9 หัวสังหารเซนทอร์บ้าเลือดเหล่านั้น แต่โชคร้ายที่ลูกศรพลาดไปโดนไครอนอาจารย์ตัวเองเข้า 

          ไครอนได้รับความเจ็บปวดอย่างแสนสาหัสจากพิษของไฮดรา แม้จะใช้เวทมนต์ หรือตัวยาก็รักษาไม่ได้ แต่จะตายก็ตายไม่ได้เพราะเป็นอมตะเนื่องจากการเป็นเทพ จนในที่สุดเมื่อไครอนทนพิษบาดแผลไม่ไหวจึงได้ขอให้ซุสเทพบิดรของเหล่าเทวาประทานความตายให้

          จากนั้นซุสก็ได้นำร่างของไครอนขึ้นไปไว้บนฟากฟ้า กลายเป็นกลุ่มดาวรูปเซนทอร์กำลังน้าวคันธนูที่ เราเรียกว่ากลุ่มดาวราศีธนู (Sagittarius) จนตราบเท่าทุกวันนี้

ราศีธนูในแง่ของโหราศาสตร์

          ราศีธนู (Sagittarius มาจากภาษาลาตินแปลว่า ผู้ยิงธนู) มีสัญลักษณ์เป็นเซนทอร์กำลังยิงธนู หรือรูปลูกธนู หรือรูปกาต้มน้ำ

          ชาวราศีธนูจะเกิดในช่วงที่อาทิตย์โคจรผ่านกลุ่มดาวราศีนี้  โดยทางโหราศาสตร์สายนะคือช่วงวันที่ 22พฤศจิกายนถึง 21 ธันวาคม  ส่วนทางนิรายนะคือช่วงวันที่ 16 ธันวาคมถึง 14 มกราคม

          เป็นราศีธาตุไฟ อยู่ในกลุ่มเดียวกันกับราศีเมษและราศีสิงห์ ซึ่งบ่งบอกถึงพลังงานแห่งไฟทำให้สร้างสรรค์ได้ดี มีความขยัน กระตือรือร้น มีความเป็นผู้นำ มีความคิดริเริ่ม มีพลังของการโน้มน้าวชักจูง ชอบลงมือทำชอบการปฏิบัติมากกว่าทฤษฏี

          เป็นคนมีเสน่ห์ เร่าร้อน สนุกสนาน และมีชีวิตชีวา

          มีดาวเกษตรคือดาวพฤหัสบดี เป็นดาวแห่งความรู้ สติปัญญา ศาสนา ความรับผิดชอบ

          คุณสมบัติของราศีนี้คือ ความผันแปร เพราะเป็นราศีช่วงเปลี่ยนฤดูกาลเหมือนราศีมิถุน, ราศีกันย์, ราศีมีน จึงทำให้มีนิสัยไม่แน่ไม่นอน เปลี่ยนแปลงง่าย มีหลายบุคลิก ทำให้ปรับตัวเก่ง และแก้ปัญหาได้ค่อนข้างดี

          ราศีธนูเป็นราศีเพศชาย จึงมีพฤติกรรมในการชอบแสดงออก ชอบเข้าสังคม ใช้เหตุผลมากกว่าความรู้สึก รักเพื่อนฝูงแต่ไม่ยึดติด มุ่งหวังความก้าวหน้า คาดการณ์ไกล จนบางครั้งถูกมองว่าไม่รอบคอบ จึงทำให้ชาวราศีธนูเป็นผู้ที่รักอิสรภาพสูง ไม่ชอบการผูกมัด การยึดติด เหมือนลูกธนูที่พุ่งออกไปจากคันธนู  การพุ่งออกไปของลูกธนูเป็นอีกความหมายคือคำว่าไกล หมายถึงถิ่นไกล ต่างประเทศ ศาสนา ปรัชญา ทำให้เจ้าชะตาชอบเดินทาง เกี่ยวพันกับต่างประเทศ ก้าวไกลทางปัญญา อยากรู้อยากเห็น จึงชอบเรียนชอบหาความรู้อยู่เสมอ ธนูหมายถึงการต่อสู้ จึงทำให้เจ้าชะตาเป็นนักต่อสู้ นักผจญภัย รวมถึงสนใจในการกีฬา เป็นคนมองโลกในแง่ดี ซื่อตรงเหมือนธนูจนบางครั้งต้องระวังคำพูดที่ซื่อตรงจริงใจมากเกินไปจนคนฟังรับไม่ได้  แต่โดยรวมเป็นคนรักสนุกและน่าคบ

          งานที่เหมาะกับชาวราศีธนูคืองานด้านการวางแผน งานเกี่ยวกับต่างประเทศ ธุรกิจนำเข้าส่งออก ทัวร์ การศึกษาการอบรม งานด้านศาสนา ธุรกิจเกี่ยวกับกีฬา  ธุรกิจทางด้านกฎหมาย การแพทย์  ดนตรี

          การเงินของชาวธนูนั้นมีรายจ่ายมากกว่าปกติจนทำให้ดูเหมือนเป็นคนฟุ่มเฟือย อันมาจากการเป็นคนมีรสนิยมดี และชอบซื้ออะไรทีละมากๆ  แต่ก็หาเงินเก่ง มีจังหวะสร้างเงินสร้างทองอยู่เสมอ

          ความรักของชาวราศีธนูนั้นเกิดขึ้นได้ยากเพราะเป็นคนรักอิสระ และคาดหวังสูง  ส่วนใหญ่แล้วจะประทับใจอีกฝ่ายจากเรื่องของความรู้ การเรียน หรือความฉลาด  และเมื่อรักใครแล้วก็มักจะมีทางเลือกให้เลือกว่าจะตกลงปลงใจกับใครดี  แต่เมื่อแต่งงานแล้วก็จะดูแลเอาใจใส่กันเป็นอย่างดี

          จุดอ่อนของร่างกายคือ เอว ก้น ต้นขา จนถึงบริเวณเหนือหัวเข่า จึงควรระมัดระวังการเจ็บป่วยตามอวัยวะเหล่านี้

Temperance ในไพ่ยิปซี

          ไพ่ Temperance ของไรเดอร์-เวท เป็นรูปเทวดากำลังเทน้ำจากถ้วยหนึ่งไปยังอีกถ้วยหนึ่ง ตีความจากตรงนี้ว่าถ้าถ้วยสองใบนั้นบรรจุด้วยของเหลวสองชนิดและเทกลับไปกลับมาก็จะทำให้เกิด

          1.การเคลื่อนที่ หรือการเปลี่ยนแปลง

          2.การผสมผสานของสารทั้งสองจนกลายเป็นเนื้อเดียวกัน

          ภาพนี้มาจากการตีความของกลุ่มโกลเด้นดอนที่ตีความจากภาษาลาตินของคำว่า Temperare ซึ่งแปลว่า ความเป็นกลาง การผสมผสาน ความกลมกลืนเข้าด้วยกัน เป็นเนื้อเดียวกัน ความสมดุล ความสอดคล้อง ซึ่งหมายถึงการปรับตัวกับการเปลี่ยนแปลงจนทำให้เกิดความสมดุลเป็นพวกเดียวกัน เป็นเนื้อเดียวกัน เหมือนคนสองคนมารู้จักกันปรับตัวเข้าหากันจนสนิทเหมือนพี่น้องคลานตามกันมา หรือเหมือนคนที่ย้ายไปอยู่ต่างประเทศและปรับตัวจนรู้สึกเหมือนต่างประเทศเป็นบ้านตัวเอง

          ไพ่ใบนี้จึงเป็นสภาวะที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาไม่ว่าจะเป็นการย้ายที่อยู่ ย้ายที่ทำงาน เปลี่ยนลักษณะงานที่ทำ แต่ก็ปรับตัวได้

          ที่อกของเทวดามีเครื่องหมายสามเหลี่ยมของธาตุไฟ หมายถึงการสร้างสรรค์ การเริ่มต้น  

          ภาพที่อยู่แทบเท้าด้านซ้ายมือเป็นรูปทางเดินขึ้นสู่ยอดเขา บนยอดเขามีดวงอาทิตย์ขึ้น หมายถึงการทำงานที่มีทิศทางที่แน่นอน การทำงานที่ลำบากยากขึ้นเรื่อยๆ และตราบใดที่ยังไม่ละทิ้ง สักวันก็จะพบกับความสำเร็จ  เหมือนการแสวงหาความรู้ของผู้นำแต่ละศาสนาที่ต้องเผชิญกับความยากลำบากนานัปการ แต่ในที่สุดก็บรรลุถึงสัจธรรม  กลายเป็นแสงสว่างแห่งชีวิตของมวลสรรพสัตว์นั่นเอง

          เท้าที่เหยียบน้ำและเหยียบฝั่งหมายถึงสภาวะสองสภาวะ หรือจะเป็นการเคลื่อนที่ เคลื่อนไหว เคลื่อนย้าย เพื่อให้เหมาะสมกับสถานการณ์ อันมาจากภาษาลาตินคำว่า Tempore ที่แปลว่าจังหวะ ซึ่งในคำภาษาไทยต้องใช้คำว่า “กาลเทศะ” ผู้ใดปรับตัวเก่งรู้ว่าเวลาใดควรทำอะไรย่อมประสบความสำเร็จทุกประการ

          สรุปไพ่ Temperance จึงหมายถึงการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา เปลี่ยนแปลงเพื่อไปให้ถึงเป้าหมายที่วางเอาไว้ ซึ่งผู้ที่จะทำได้จึงต้องเป็นคนฉลาด มีวิสัยทัศน์ มีอุดมการณ์ กล้าต่อสู้ กล้าผจญภัย แม้จะต้องเดินทางไกล หรือโยกย้ายก็ต้องทำ ซึ่งก็ตรงกับลักษณะของราศีธนูนั่นเอง

          ทายเหตุการณ์ปัจจุบัน  คือช่วงที่กำลังเกิดการเปลี่ยนแปลงอะไรบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็นการย้ายงาน เปลี่ยนตำแหน่ง ย้ายบ้าน หรือห่างไกลจากคู่ครอง เป็นช่วงที่จะต้องปรับตัวให้ได้ด้วยการตั้งเป้าหมายของชีวิตขึ้นมา

          อาชีพการงาน นักการฑูต คนขับรถ คนทำธุรกิจนำเข้า – ส่งออก เป็นไกด์ ไปทำงานตั้งรกรากอยู่ต่างประเทศ เซลล์แมน พ่อค้าคนกลาง คนทำหน้าที่หาสินค้าให้คนอื่น งานช่วงนี้มีการโยกย้าย เปลี่ยนตำแหน่ง เปลี่ยนเพื่อนร่วมงาน หรือเดินทาง การปรับตัวให้ได้จะทำให้ประสบความสำเร็จในชีวิต

          การเงิน เก่งในการหาเงินอยู่แล้ว จัดสรรได้ดี แต่เก็บเงินไม่อยู่ ช่วงนี้จะมีรายจ่ายมาก ควรจะเก็บเงินในรูปแบบของการซื้อทรัพย์สินมีค่าเอาไว้จะดีที่สุด

          ความรัก ช่วงนี้ สำหรับผู้ที่ยังไม่มีความรัก ก็จะมีความรักเข้ามา แต่ยังไม่มีความคืบหน้าอะไรมาก ยังมีอุปสรรคต่างๆที่ต้องแก้ไขอีกมาก  สิ่งสำคัญคือการปรับตัวของเราให้สอดคล้องกับเขา ซึ่งหากทำไม่ได้ หรือไม่ทำก็ต้องตัวใครตัวมัน  สำหรับผู้ที่มีความรักอยู่แล้วให้ระวังการเอาแต่ใจตนเอง  เป็นช่วงแห่งการจากกันทั้งการจากกันแบบชั่วคราว และแบบตลอดกาล ขึ้นอยู่กับเราว่าจะทำให้ถูกใจเขาได้มากพอหรือไม่ 

          สุขภาพ ให้ระวังโรคภูมิแพ้ เป็นหวัด มีปัญหาเรื่องเท้า ข้อเท้า เหน็บชา  ควรสนใจเรื่องอาหารการกินการออกกำลังกายเพื่อให้ร่างกายแข็งแรงขึ้น