โดย อ.กามล แสงวงศ์
มีนาคม 2550
สัญลักษณ์บนไพ่ชุด Celestial Tarot
ดาวจันทร์ ราศีกรกฎ ธาตุน้ำ
ความหมายจากไพ่ชุด Celestial Tarot
ตัวแทนของไพ่ใบนี้ คือ ซิลีนี (Selene) เทพีแห่งพระจันทร์ในเทพนิยายกรีกดั้งเดิม (ซึ่งต่อมาถูกแทนที่ด้วยเทพีอาร์เทมีส) เทพีซิลีนีปรากฏกายจากมหาสมุทร ด้วยรถม้าเปล่งประกายระยิบระยับ และขับเคลื่อนผ่านท้องฟ้ายามค่ำคืน สะกดพื้นโลกด้วยประกายแสงจันทร์ที่นุ่มนวลและน่าลุ่มหลง ด้วยอาภรณ์ปกปิดร่างเพียงครึ่งเสมือนว่าเทพีซิลีนีเชื้อเชิญเราให้เข้าไปสู่ความลี้ลับและห้วงจินตนาการเพื่อเปิดเผยความจริง พื้นหลังของภาพเป็นเงาของราชินีพระจันทร์ผู้ทรงภูมิปัญญาจากทุกวัฒนธรรม ในเชิงพยากรณ์ ราชินีพระจันทร์เชื้อเชิญให้เราตระหนักถึงสัญลักษณ์และนิมิตที่ปรากฏ, การตอบสนองความรู้สึก, ความเจ็บปวดทางร่างกาย, ปฏิกิริยาทางอารมณ์, และความกวัดแกว่งทางอารมณ์ หรือพูดอีกนัยหนึ่งคือ ด้านในของชีวิต อาภรณ์ที่ปกปิดได้เปิดขึ้นเพื่อเปิดเผยความลี้ลับ
ข้อมูลทางดาราศาสตร์
ดวงจันทร์มีความสำคัญต่อโลกรองจากดวงอาทิตย์ เนื่องจากมันอยู่ใกล้โลกมากที่สุด จึงมีแรงกระทำต่อโลกมากกว่าดวงดาวใดๆ ไม่ว่าจะเป็นแรงดึงดูด หรือความชัดเจน ในขนาดที่เห็นโดยสายตาและแสงสะท้อนของดวงจันทร์
ดวงจันทร์มีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 3,475 กิโลเมตร มีวงโคจรรอบดวงอาทิตย์ 1 รอบกินเวลา 1 ปีเท่าโลก ซึ่งก็ไม่แปลกเพราะมันโคจรรอบโลก ก็ต้องหมุนรอบดวงอาทิตย์เท่ากันกับโลก หมุนรอบตัวเองใช้เวลา 27.3 วัน อยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ 149.6 ล้านกิโลเมตร แต่ห่างจากโลกเพียง 384,000 กิโลเมตร จึงทำให้เห็นขนาดของดวงจันทร์ใหญ่พอๆกับดวงอาทิตย์
ดวงจันทร์ประกอบด้วย หินและโลหะ บรรยากาศประกอบด้วย ฮีเลี่ยมเป็นส่วนใหญ่ สภาพพื้นผิวมีหลุมอุกกาบาต และบรรยากาศเบาบาง จนเกือบเป็นสุญญากาศ
ดวงจันทร์ มีความสำคัญของคนสมัยโบราณจนถึงปัจจุบัน เช่น การจับปลา ชาวประมง มักจะออกจับปลาช่วงพระจันทร์เต็มดวง เพราะน้ำขึ้นปลาออกเล่นน้ำ ชาวสวนก็นิยมปลูกต้นไม้ช่วงพระจันทร์เต็มดวง เพราะเชื่อว่า ต้นไม้จะดูดน้ำและแร่ธาตุไปเลี้ยงต้นไม้ได้ดีในช่วงนั้น ส่วนทางการแพทย์สมัยก่อนไม่นิยมผ่าตัดในช่วงพระจันทร์เต็มดวง เพราะเชื่อว่าเลือดจะออกมากเกินไป
แม้แต่ศาสนาพุทธเอง ก็นำเอาช่วงพระจันทร์เต็มดวงมาเป็นวันพระ เพื่อให้รักษาศีล ควบคุมจิตใจ และกายในช่วงนั้น เพราะแรงของพระจันทร์ในช่วงนั้น ส่งผลต่อสมองของสัตว์ทำให้คลุ้มคลั่งได้ง่าย จึงต้องดูแลตัวเองให้มากขึ้น ด้วยการถือศีล ปฏิบัติธรรม เพื่อให้เกิดความสงบในสังคม
พระจันทร์ในตำนานเทพนิยายกรีก
เทพีแห่งจันทรา คือ เทพีอาร์เทมีส (Artemis) ในภาษากรีก และไดอาน่า (Diana) ในภาษาโรมัน ได้รับการยกย่องเป็นเทพีแห่งจันทรา เพราะเป็นฝาแฝดกับอพอลโล สุริยะเทพผู้เปเป็นเรื่องของการเป็นคู่ อาทิตย์คู่กับพระจันทร์ อาทิตย์คือกลางวัน พระจันทร์คือกลางคืน อาทิตย์คือไฟ พระจันทร์คือบ่อน้ำ เป็นกฎเกณฑ์ในคติของลัทธิคู่ (Dualism) เช่น หยินหยาง อันเกิดจากการที่เราเห็นพระจันทร์อยู่ตรงข้ามกับอาทิตย์ แต่ผูกพันกัน
ไดอาน่าเป็นเทพีผู้แสนสวย ทรงลีลาศ ล่าสัตว์ จอมขมังธนู ผู้ท่องเที่ยวไปตามป่าเขาลำเนาไพร อันเป็นธรรมเนียมของเหล่าพราน ผู้มักจะออกล่าสัตว์ในยามค่ำคืน เพราะเชื่อว่าเป็นเวลาที่สัตว์ป่าออกหากิน
ไดอาน่าเป็นลูกของพระนางเลโต กับ เซอุส ถึงเป็นผู้มีใจคอดุร้าย แต่ก็มีความงามเป็นยอด ใน 3 เทพีแห่งสวรรค์ อันได้แก่ ไดอาน่า, อะเทนี เทพีแห่งการรบ และเวสต้า เทพีผู้บริสุทธิ์ อย่างไรก็ตาม ในตำนานกรีก เทพีแสนสวยผู้นี้ได้ขออนุญาตจากมหาเทพซุสว่าจะขออยู่เป็นโสดตลอดกาล และได้รับอนุญาต จึงได้ชื่อว่า เป็นเทพีผู้ครองพรหมจารี
ไดอาน่าเป็นพรานสตรี พระนางจำแลงร่างเป็นไซเลน เมื่ออยู่บนท้องฟ้าเป็นไดอาน่า เมื่ออยู่บนพื้นดิน และเป็นเฮเคทเทพธิดาแห่งนรก ซึ่งเป็นร่างที่ดุร้ายที่สุดของเธอ จะเกิดขึ้นเมื่อยามข้างแรม
ที่เธอมีทั้งความดุร้าย และความดีปะปนกัน อาจเป็นเพราะช่วงเวลาที่จันทร์เต็มดวง ที่สว่างสดใส กับ คืนเดือนมืดที่น่าหวาดกลัว ทำให้มนุษย์จินตนาการถึงลักษณะที่แตกต่างกันสุดขั้ว และนำมาแต่งเป็นตำนาน
พระจันทร์เป็นเทพแห่งความรักของหนุ่มสาว เป็นจ้าวแห่งความไร้สาระ เพราะอิทธิพลของดวงจันทร์ มักจะกระตุ้นประสาทให้คนที่มีโรคจิตอ่อนๆ เกิดอาการคลุ้มคลั่ง ซึ่งเรียกว่าโรค ลูนาติก ทำให้เกิดอาการเพ้อ พูดอะไรวกวนไร้สาระ บางคนก็มีกามารมณ์รุนแรงขึ้น เมื่อพระจันทร์เต็มดวง บางคนที่เป็นฮิสทีเรีย เพ้อฝันไปต่างๆ พระจันทร์จึงได้ชื่อว่า เจ้าแห่งจินตนาการอีกด้วย
ไดอาน่ายังเป็นเทพีแห่งการเกิด และ การตายของเด็กที่เพิ่งเกิด และเทพีแห่งสิทธิมนุษยชนอีกด้วย
สัญลักษณ์ของเธอ คือ ต้นสน ภูขา และสัตว์ป่า สัตว์ประจำตัวของเธอ คือ กวาง จึงมักจะเห็นรูปจำหลักของจันทราเทพในร่างของสาวเปลือยมือถือดาบ กำลังก้าวเดิน และมีกวางอยู่ข้างกายเป็นส่วนใหญ่
ดาวจันทร์ในแง่ของโหราศาสตร์
บนท้องฟ้าในยามกลางวัน มีพระอาทิตย์ ในยามกลางคืนมีพระจันทร์ พระจันทร์จึงแทนความหมาย ของเวลากลางคืน ความสว่างของดวงจันทร์ทำให้มองเห็น พระจันทร์จึงแทนตาซ้ายของผู้ชาย ตาขวาของผู้หญิง
พระอาทิตย์เป็นเพศชาย พระจันทร์จึงแทนเพศหญิง จึงโยงไปสู่คำว่าแม่ ผู้เป็นแม่ต้องดูแล ฟูมฟัก ส่วนที่ใช้ในการดูแลฟูมฟัก คือ บ้าน พระจันทร์ จึงแทนความหมายของเพศหญิง ภรรยา แม่ การดูแล บ้าน ถิ่นกำเนิด บ้านเกิดเมืองนอน แทนเด็กทารกที่ต้องการฟูมฟักดูแล
พระจันทร์บนท้องฟ้าเปลี่ยนรูปร่างทุกวัน จึงแทนการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ และสิ่งที่เปลี่ยนแปลงง่าย คือ ชุมนุมชน มวลชน ม็อบ
พระจันทร์จึงแทนของเหลวในร่างกาย อันได้แก่ ต่อม ฮอร์โมน น้ำเหลือง และอวัยวะที่แสดงถึงความเป็นหญิง ได้แก่ เต้านม มดลูก รังไข่
ในยามค่ำคืน ทำให้เกิดความหวาดกลัว เมื่อกลัวก็ต้องรวมกลุ่ม จึงหมายถึง ความกลัว หมายถึงสังคม การมาอยู่รวมกันของคน เป็นชุมชน
พระจันทร์แทนจิตใต้สำนึก ซึ่งมักจะแสดงออก โดยไม่รู้ตัว และแทนสิ่งที่เป็น น้ำ ของเหลวทั้งหลาย
ในทางโหราศาสตร์ยูเรนียน พระจันทร์แทนชั่วโมงนั้นๆ เรามักจะนำจังหวะต่างๆของจันทร์ที่โคจรมาใช้ ในการพยากรณ์เหตุการณ์สำคัญของโลก และของบุคคล ไม่ว่าจะเป็นจังหวะของจันทร์ย้ายราศีจันทร์ ทับหรือเล้งอาทิตย์ หรือแม้กระทั่งจันทร์โคจรทับตำแหน่ง จันทร์กำเนิดในแต่ละเดือน
The High Priestess ในไพ่ยิปซี
ในตำราไพ่ยิปซีทั่วไป ไพ่ราชินีพระจันทร์ (The High Priestess) เป็นตัวแทนของพระจันทร์ ซึ่งในชุดไรเดอร์ เวท จะเห็นเป็นนักบวชหญิงผู้ลึกลับ แทบเท้าของเธอมีพระจันทร์เสี้ยว อันเป็นสัญลักษณ์ของพระจันทร์
เธอนั่งอยู่ระหว่างเสา 2 ต้น สีดำ และ สีขาว เป็นสัญลักษณ์ของความเป็นคู่ เหมือนโลกธรรมที่มีทั้งดี และร้าย การสร้างสรรค์และทำลาย แทนจิตสำนึกกับจิตใต้สำนึก แทนความมืดของจิตใจ และความสว่างงดงามของจิตใจ
ระหว่างเสามีผ้าลายผลทับทิม อันแสดงถึงความพร้อมของร่างกาย ที่จะสืบทอดเผ่าพันธุ์ ความพร้อมในการตั้งครรภ์ สภาพเสา 2 ข้าง แทนการปิดกั้น แทนความปลอดภัย แทนการป้องกัน
ในมือของเธอมีม้วนกระดาษ หรือเป็นม้วนคัมภีร์ อันเป็นความหมายของตำราหรือความฉลาด การมีปัญญา
ชุดนักบวช เป็นการเชื่อมต่อระหว่าง โลกมนุษย์ กับ โลกแห่งวิญญาณ เกี่ยวข้องกับไสยศาสตร์ เวทย์มนต์คาถา ความลี้ลับที่มองไม่เห็น การหยั่งรู้ลางสังหรณ์ ในสมัยกรีก นักบวชหญิง ทำหน้าที่เป็นผู้บวงสรวง บูชา พยากรณ์ อยู่ในวิหารเทพเจ้า
จึงแทนบุคลิกของหญิงที่ค่อนข้างจะเก็บตัว อ่อนโยน บอบบาง เป็นคนละเอียด เหมาะกับงานที่เกี่ยวกับความคิดสร้างสรรค์ จินตนาการ หรืองานเลขานุการ
เนื่องจากเธอเป็นคนปิดกั้น จึงแทนนิสัยที่ดื้อรั้น หรือถูกหลอกง่าย จึงต้องระมัดระวังในเรื่องความรักไว้บ้าง ถูกหลอกได้ง่าย ถึงอย่างไร ไพ่ใบนี้ก็ยังเป็นไพ่นักบวช ย่อมไม่ค่อยจะส่งผลดีนักในเรื่องของความรัก แต่โดยภาพรวมมักจะเป็นความรักที่เกี่ยวกับการปกปิด ซ่อนเร้น
ไพ่ใบนี้จึงแทนอาชีพ หมอดู หรือคนทรง แม่ชี นักคิด นักเขียน ครูสอนภาษา ศิลปิน
เป็นไพ่ใบหนึ่งที่แทนความเหงา ซึ่งเกิดจากการปิดกั้นตัวเอง ทำให้มีความรู้สึกแปลกแยก โดดเดี่ยว ถึงแม้จะมีครอบครัว ก็มักจะต้องอยู่แบบเหงาๆคนเดียว
เป็นไพ่ที่ดีใบหนึ่ง ด้านการอธิษฐานจิต การสวดมนต์ อ้อนวอน บูชา จะบรรลุสมปรารถนาในสิ่งที่ต้องการได้เร็วขึ้น ยกเว้นความรัก