โดย อาจารย์ กามล แสงวงศ์
กรกฎาคม 2550

สัญลักษณ์บนไพ่ชุด Celestial Tarot

          ราศีมิถุน ดาวพุธ ธาตุลม ตัวอักษรฮิบรู ZAIN

ความหมายจากไพ่ชุด Celestial Tarot

          ราศีมิถุนเป็นราศีแรกของจักรราศีที่เริ่มต้นติดต่อกับผู้อื่น ไพ่ใบนี้จึงบอกถึงการปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น ความหมายของกลุ่มดาวราศีมิถุนนี้ได้รับแรงบันดาลใจจากตำนานกรีกว่าด้วยฝาแฝดคาสเตอร์และพอลลักซ์ ซึ่งคล้ายกับตำนานเคนและอาเบลในคัมภีร์ไบเบิล หรืออัศวิน (Asvins) ในคัมภีร์ฤคเวทของอินเดีย หัวใจของตำนานเทพเจ้ากรีกคือพันธะแห่งความรักอันทรงพลังที่เชื่อมโยงฝาแฝดเข้าด้วยกัน เป็นแรงบันดาลใจไปสู่การสร้างสรรค์เทพอพอลโลและเทพีอาร์เตมีส สำหรับคนโบราณแล้ว ความสัมพันธ์ของพี่ชายน้องสาวเป็นต้นแบบของความรัก ความทุ่มเท และการแต่งงาน เมื่อไพ่ The Lovers ถูกเลือกขึ้นมา สำนึกแห่งความร่วมมือและความสมดุลจะถูกปลุกให้ตื่นขึ้น ร่วมกับความรู้สึกของการจำแนก ความเป็นคู่ และความเป็นปัจเจกอีกด้วย

 

ข้อมูลทางดาราศาสตร์

          ราศีมิถุนอยู่ในกลุ่มดาวเจมินี (Gemini) มาจากดาวฤกษ์หลัก 2 ดวง คือ พอลลักส์ กับ คาสเตอร์ ถ้าเป็นกลุ่มดาวของไทย ก็คือกลุ่มดาวโลงผีที่มีรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ดวงอาทิตย์โคจรถึงกลุ่มดาวราศีมิถุนบนท้องฟ้าประมาณวันที่ 16 มิถุนายน และออกจากราศีมิถุนประมาณวันที่ 15 กรกฎาคม

          กลุ่มดาวเจมินี มีดาวคาสเตอร์ (Castor) อันมีชื่อดาราศาสตร์ว่า “อัลฟา เจมิโนรัม” มีชื่อภาษาอาหรับว่า “อัล ราส อัล ทอม อัล มัคคาดดิน” ซึ่งแปลว่า หัวของคนคู่ที่อยู่หน้าสุด กับดาวพอลลักซ์ (Pollux) อันมีชื่อดาราศาสตร์ว่า “เบต้า เจมิโนรัม” มีชื่อภาษาอาหรับว่า “อัล ราส อัล ทอม อัล มัคคาดิน” ซึ่งแปลว่า หัวของคนคู่ที่อยู่หลังสุด ร่วมกับดาว อัล วาซัท ที่มีชื่อดาราศาสตร์ว่า “เดลต้า เจมิโนรัม” กับดาว อัลเมซัน และกลุ่มดาว เอ็ม 35 รวมกันเป็นรูปสี่เหลี่ยม ถูกจินตนาการเป็นรูปคนคู่

          เราจะเห็นกลุ่มดาวเจมินี ขึ้นอยู่ทางขวามือประมาณ 7 โมง และเอียงขึ้นไปทางเหนือ 22 องศา จากเส้นขอบฟ้า
ในจักรราศีสายนะ (Tropical Zodiac) อาทิตย์โคจรเข้าสู่ราศีมิถุน ประมาณวันที่ 21 พฤษภาคม และออกจากราศีมิถุนประมาณวันที่ 20 มิถุนายน ช่วงนี้เป็นช่วงท้ายของฤดูใบไม้ผลิของซีกโลกเหนือ ก่อนเปลี่ยนไปสู่ฤดูร้อน

ราศีมิถุนในตำนานเทพนิยายกรีก-โรมัน

          เราพูดถึงราศีมิถุน (Gemini) ก็ต้องพูดถึงวีรบุรุษฝาแฝดต่างบิดา คือพอลลักส์กับคาลเตอร์ อันเกิดจากแม่เดียวกัน คือนางลีดา นางลีดาเป็นชายาของท้าวทินดารูส แห่งนักรบที่เก่งกล้า แต่ถูกมหาเทพซีอุสลักลอบได้เสียด้วยในคราวเดียวกัน นางจึงคลอดลูกออกมาเป็นไข่ 2 ฟอง ในคราวเดียวกัน

          ฟองแรก อันมีบิดาเป็นมนุษย์คือ ท้าวทินดารูส กำเนิดแฝดชายหญิงคือ คาสเตอร์กับนางไคลเทมเนสตรา ฟองที่สอง อันมีบิดาเป็นมหาเทพก็ให้กำเนิดแฝดชายหญิงอีกเช่นกันคือ พอลลักส์กับนางเฮเลน ผู้ทำให้เกิดสงครามแห่งเมืองทรอยอันลือลั่น
เมื่อแฝด 4 คลอดออกมา เฮอร์มีส เทพแห่งการสื่อสารก็รับบัญชาให้นำพอลลักส์กับคาสเตอร์ไปเลี้ยงดูและหาผู้อบรมศิลปวิทยาจนเก่งกล้าสามารถ โดยพอลลักส์ชำนาญด้านการชกมวย ซึ่งในสมัยก่อนน่าจะเป็นมวยปล้ำ ส่วนคาสเตอร์เก่งด้านการควบคุมม้าและปราบม้าพยศ
เมื่อทั้งสองเติบโตเป็นหนุ่ม ก็ได้สร้างวีรกรรมเอาไว้หลายเรื่อง เช่น ในเรื่องการผจญภัยของเจสันในการตามหาขนแกะทองคำ ทั้งสองก็ได้ขอติดเรือไปผจญภัยด้วย เมื่อเรือจอดแวะพักที่เมืองๆ หนึ่งซึ่งมีเจ้าเมืองชื่อ ท้าวอามีคัส ซึ่งชื่นชอบกีฬามวยเป็นอันมาก ท้าวเธอจึงได้ชวนชาวเรือมาเล่นมวยกับตน และพอลลักส์เป็นผู้ปราบท้าวเธอ ด้วยเชิงมวยอันเหนือกว่า นำชื่อเสียงมาสู่ชาวเรืออาร์โกเป็นอย่างมาก จนได้รับนับถือกันไปทั่ว ว่าเป็นเทพแห่งวิชามวย

          และอีกครั้งหนึ่งที่เรืออาร์โกผจญพายุร้ายจนวีรบุรุษทั้งหลายจัดการแก้ไขอะไรไม่ได้ เรือจะต้องอัปปางลงแน่ๆ ทันใดนั้น ปรากฏเปลวไฟขึ้นที่เหนือศีรษะของสองแฝด พอเปลวไฟหายไป พายุก็สงบเหมือนไม่เคยเกิดอะไรขึ้น เป็นที่อัศจรรย์ใจของทุกคนยิ่งนัก
ชาวเรือจึงนับถือทั้งคู่ว่าเป็นเทพแห่งการเดินเรือ จึงไม่แปลกที่คนเกินราศีมิถุนชอบการเดินทาง

          ทั้งคู่ยังได้ช่วยเพื่อนวีรบุรุษแห่งเรืออาร์โก คือเมลเลียเจอร์ แห่งเมืองกาลิดอน ปราบหมูยักษ์ตัวเท่าควาย แต่เขี้ยวใหญ่ยาวราวงาช้าง ขนชูชันแข็งราวกับหอก ที่อาละวาดทำลายพืชพรรณธัญญาหาร ทำร้ายชาวบ้านชาวเมืองและฝูงปศุสัตว์จนเดือดร้อนกันไปทั้งเมือง
ต่อมา ธีซูสอยากได้เฮเลนน้องสาวของคาสเตอร์กับพอลลักซ์เป็นเจ้าสาวของตน ก็วางแผนร่วมมือกับท้าวไพริโธอัส สหายรัก ทำการลักพาตัวเฮเลนไปซ่อนไว้ เมื่อคาสเตอร์กับพอลลักซ์ทราบ ก็ช่วยกันชิงน้องสาวของตนคืนจากธีซูสอย่างกล้าหาญและประสบความสำเร็จ

          แต่ในที่สุด วาระสุดท้ายก็มาถึง เหตุเกิดเพราะตัณหาหน้ามืดแท้ๆ เรื่องมันมีอยู่ว่า ท้าวลูซิปปัสได้เชิญทั้งสองมาร่วมงานวิวาห์ของธิดาสาวทั้งสององค์ เมื่อทั้งคู่มาถึงได้พบเห็นธิดาสาวของท้าวลูซิปปัส ก็หลงรักเต็มหัวใจ ตกกลางคืนจึงแอบเข้ามาลักพาตัวเจ้าสาวทั้งสองหนีกลับบ้าน

          ระหว่างทาง ว่าที่เจ้าบ่าวทั้งสองก็ตามมาทัน จึงได้ต่อสู้กันยกใหญ่ในที่สุด คาสเตอร์ก็ถูกฆ่าตาย แต่เจ้าบ่าวทั้งสองก็ไม่รอด
พอลลักส์ได้อ้อนวอนต่อมหาเทพผู้เป็นบิดา ให้ช่วยชุปชีวิตของคาสเตอร์ให้ฟื้นขึ้นมา หรือไม่ก็ขอคืนความเป็นอมตะอันเกิดจากการเป็นบุตรแห่งเทพ เพื่อที่จะได้ตายตามคู่แฝดไป

          มหาเทพซีอุสจึงโปรดให้คาสเตอร์ฟื้นคืนชีวิตและเป็นอมตะ แต่มีข้อแม้ว่าเวลาที่คนหนึ่งอยู่บนโลก อีกคนต้องอยู่ยมโลกสลับกันไป และต่อมาทั้งคู่ก็กลายเป็นดวงดาว ที่กรีกจึงเห็นดาว 2 ดวงนี้ผลัดกันขึ้นฟ้าวนเวียนเสมอ

ราศีมิถุนในแง่ของโหราศาสตร์

          ราศีมิถุนมีคุณสมบัติดังนี้

1. ธาตุลม (Air)
2. อุภยราศี (Mutable Sign)
3. เป็น 2 เพศ
4. ปกครองร่างกายส่วนแขน บ่า และปอด รวมทั้งระบบประสาททั้งหลาย

          สัญลักษณ์ของราศี มีลักษณะคล้ายคนสองคนยืนคู่กัน เป็นนัยยะแห่งความเป็นคู่ที่ตรงข้ามกัน เช่นไปและกลับ จิตสำนึกและจิตไร้สำนึก ชาย หญิง ความมืดและ ความสว่าง ความเฉื่อยและความกระตือรือร้น ซึ่งต้องปรับให้สมดุลกันให้ดี
เมื่อมีคนสองคน ก็ต้องมีสังคม มีการพูดคุย การแลกเปลี่ยนความคิด จึงเป็นการเรียนรู้ เป็นการติดต่อสื่อสารการตีความ
อิทธิพลของธาตุลมทำให้เกิดการเคลื่อนที่ เคลื่อนไหว แต่เนื่องจากเป็นอุภยราศีมีกำลังไม่แน่นอนจึงจำกัดอยู่กับระยะอันใกล้ๆ หรือ รอบๆ ด้าน

          ชาวมิถุนจึงเป็นคนน่ารัก ช่างพูด ช่างคุย มีวาทศิลป์ เกลี้ยกล่อมให้คนคล้อยตามได้ง่าย ติดต่อสื่อสารเก่ง ชอบคบค้าสมาคม เข้ากับทุกคนได้ง่าย มีความกระตือรือร้น อยากรู้อยากเห็น ชอบการเรียนรู้ในทุกๆ เรื่อง แต่เป็นการเรียนรู้แบบทั่วๆ ไปผิวเผินมากกว่าจะเจาะลึก อันเป็นผลมาจากอุภยราศีนั่นเองจึงทำให้เบื่อง่าย เปลี่ยนแปลงง่ายจับจด แต่ก็มีไหวพริบ ในบางครั้งจะแสดงเล่ห์เหลี่ยมออกมา ในทำนองรู้หลบเป็นปีกรู้หลีกเป็นหาง ไม่มีทางจนมุม เอาตัวรอดได้ตลอดเวลา เป็นพวกสนใจเรื่องนอกตัว ทางวัตถุมากกว่าปัญญาและคุณค่าทางจิตใจ จึงแสดงออกทางความเป็นคนเจ้าชู้และโลภสักหน่อย

          ชอบการเดินทาง การติดต่อ การออกสังคม เหมาะกับงานที่เกี่ยวกับการติดต่อเจรจา ค้าขาย และเดินทาง

          อิทธิพลของราศีมิถุนที่พบบ่อยคือ การติดต่อ การศึกษาเล่าเรียนระดับประถม มัธยม การสอน การคมนาคม การสื่อสาร การค้าขาย ยานพาหนะ การเคลื่อนไหว การเดินทางระยะใกล้

          จำพวกวัตถุสิ่งของคือ เอกสาร ยานพาหนะ ข่าวสารต่างๆ จดหมาย เครื่องเขียน แขนขา ปีกล้อ หลอดลม ปอด โทรศัพท์ แฟกซ์ โมเด็ม โทรทัศน์ พัดลม วิทยุ

The Lovers ในไพ่ยิปซี

          ในไพ่ยิปซีชุดไรเดอร์เวท จะแทนความหมายของราศีมิถุนด้วยไพ่คู่รัก (The Lovers) ซึ่งเป็นรูปของชายหญิงยืนอยู่คู่กัน เบื้องบนของทั้งคู่เป็นเทวดามีปีก และดวงตะวันดวงใหญ่ เบื้องหลังของเขาเป็นต้นแอปเปิ้ลและมีงูพันอยู่บนต้นไม้

          ในตำนานกล่าวถึง ต้นแอปเปิ้ลแห่งสวนอีเดนของพระเจ้า ซึ่งอดัมกับอีฟเป็นผู้ดูแล แต่ถูกซาตานแปลงร่างเป็นงูมาหลอกล่อให้ทั้งสองขโมยกินแอปเปิ้ลของสรวงสวรรค์ นั่นคือบาปครั้งแรกของมนุษย์ อดัมกับอีฟถูกเนรเทศจากสรวงสวรรค์และกลายเป็นมนุษย์คู่แรกของโลก

          ช่วงเวลาแห่งการตัดสินใจ ว่าจะเอายังไง จะเชื่องูดี หรือไม่เชื่อดี นั่นแหละ คือสภาพของราศีมิถุน ซึ่งเต็มไปด้วยความลังเล โลเล เปลี่ยนไปเปลี่ยนมาอยู่ตลอดเวลา

          ไพ่บางชุดกล่าวถึงตำนานการแข่งขันกันเป็นผู้ที่สวยที่สุดในโลกของเทพีทั้ง 3 อันได้แก่ เอเธนา เทพีแห่งปัญญาและวิทยาการ เฮรา มเหสีแห่งมหาเทพ และอโฟรไดที หรือวีนัส เทพีแห่งความรัก ซึ่งให้เจ้าชายปารีสแห่งเมืองทรอยเป็นผู้ตัดสินชี้ขาด ตรงจุดนี้ ทำให้ไพ่หมายถึง ทางเลือก (Choice) การตัดสินใจ แทนสถานการณ์ที่ต้องเลือกเอาสิ่งใดสิ่งหนึ่ง และมักจะเข้าไปเกี่ยวกับความรักแบบสามเส้าได้ง่ายๆ

          ไพ่ The Lovers หมายถึง ห้วงเวลาแห่งความรัก การพบคนที่ถูกใจ ผูกพันกันมาก ความหวานซึ้งความอ่อนไหว

          แทนคนที่คุยเก่ง มีเสน่ห์ มีเพื่อนฝูงมาก ปรับตัวเก่ง แต่โลเลอ่อนไหว ชอบทำงานสบายๆ มีโชคได้ง่าย

          เหมาะกับงานติดต่อผู้คน เช่น ประชาสัมพันธ์ งานพิธีกร งานบริการ งานค้าขาย

          เป็นช่วงขณะที่มีข้อเสนอเข้ามาให้เลือก เราจะเลือกอย่างไรดี เลือกเพราะใจชอบ หรือเลือกเพราะความเหมาะสม มันไม่บอกว่าเลือกแล้วจะดีหรือไม่ นอกจากจะมีไพ่ดีๆ มาประกบด้วย ก็จะทำให้มีอิทธิพลในทางที่ดี

          ส่วนมากมักจะกล่าวถึงความรัก ความเสน่หามากกว่าเรื่องอื่น